Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2007

Οι μοναχικές ταφές

Διαβάζοντας ξανά τα λόγια των ευαγγελίων για την ταφή του Χριστού, τις γυναίκες που τον άλειψαν με έλαιο και μύρο, θυμήθηκα ένα μονόστηλο που δημοσιεύτηκε προ μηνός στις εφημερίδες. Ένας άντρας 35 χρόνων βρέθηκε νεκρός πίσω από το άγαλμα του Τρούμαν, σε μια βραγιά πίσω από τα καλλωπιστικά φυτά, σε κατάσταση αποσύνθεσης. Ήταν εκεί νεκρός επί ένα μήνα και κανείς δεν το είχε προσέξει. Η ταφή του ήταν συνοπτική και ανώνυμη. Πιθανολογώ ότι δεν τον έθαψαν σε τάφο με σταυρό - τι να γράψουν πάνω;

Στο Άμστερνταμ, όπου η Δύση ζει το βαθύ της γήρας, όταν βρίσκουν κάποιο από τα χιλιάδες ”ανεξάρτητα” παιδιά της πεθαμένο, εγκαταλειμμένο από όσους το ήξεραν, υπάρχει μια ομάδα από Ολλανδούς ποιητές που πάει και ακολουθεί την κηδεία του. Τοποθετεί λουλούδια στο χώμα (υπάρχουν σε αφθονία εκεί), κι από τα ρούχα, το όνομα, την ιδιότητα του πεθαμένου προσπαθεί να καταλάβει τη κουλτούρα του, και να παίξει κάποιο ανάλογο τραγούδι. Ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε αυτή τη χειρονομία, ο ποιητής Frank Starik, καμιά φορά γράφει λίγους στίχους και τους λέει για την περίσταση. Τις προάλλες βρήκε το σώμα ενός άντρα 43 ετών, που είχει αυτοκτονήσει σε μια σοφίτα, παρατημένο δύο βδομάδες. Το έθαψαν με αληθινή λύπη. ” Θελήσαμε να του δώσουμε ένα ίχνος στη ζωή, να τον προφυλάξουμε από την αναξιοπρέπεια μιας ερημικής ταφής “, είπε στον Independent τη Δευτέρα.

Ο Δήμος του Άμστερνταμ βρίσκει κάθε μήνα περίπου 250 ανθρώπους πεθαμένους εν κρυπτώ. Οι πιο πολλοί δίχως συγγενείς και φίλους. Ντόπιοι και ξένοι - άνθρωποι που ήρθαν εδώ να βρουν δουλειά ή να ζήσουν τον έκδοτο ηδονισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις καλούνται οι ποιητές. Για να υπάρξει τουλάχιστον ένα σωστό αντίο. Λίγα χιλιόμετρα πιο κει, στο Βέλγιο, σχεδόν μετά βίας μαζεύουν το πτώμα και το αποτεφρώνουν. Εδώ οι ποιητές προσπαθούν να υπερασπιστούν αυτό που ήδη από τον Όμηρο αποτελεί ένα κορυφαίο χαρακτηριστικό του (αξιοπρεπούς) ανθρώπου: να θάψει και να κλάψει τους νεκρούς του.

Στην ψιλογιάπικη Ελλάδα, αυτές οι χειρονομίες φαίνονται τώρα άχρηστες, αν όχι ύποπτες. Μόνο ορισμένοι, που ζουν μόνοι, πολύ μόνοι, ενδεχομένως νιώθουν τη σάρωση της φρίκης. Ο υψηλός συμβολισμός του χεριού που κλείνει τα μάτια του αγαπημένου του, δε λέει και πολλά πράγματα.

Ακόμα και ο μεγάλος μάρτυρας αξιώθηκε μια αξιοπρεπή ταφή. Όλο και περισσότεροι πηγαίνουν στην Αθήνα σαν το σκυλί στο αμπέλι.

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος

Πηγή: Ελευθεροτυπία, 15 / 04 / 2006

Δεν υπάρχουν σχόλια: