Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2007

Μυστικά της συμπάθειας

[Σκέψεις πάνω σε μια παράσταση που δεν συνέβη ακόμα]

…εγώ εσύ ο άλλος εμείς εσείς οι άλλοι ένας (κανένας;) όλοι …κ ξανά


«ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑΣ»

Κωστής Παπαγιώργης

…«Στην ηθική ζωή», γράφει ο Μπαλζάκ, « όπως και στη σωματική, υπάρχει εισπνοή και εκπνοή. Η ψυχή έχει ανάγκη να ρουφήξει τα αισθήματα μιας άλλης ψυχής, να τα αφομοιώσει και να τα ξαναβγάλει έξω πιο πλούσια. Χωρίς αυτό το ωραίο ανθρώπινο φαινόμενο, η καρδιά δεν έχει ίχνος ζωή∙της λείπει ο αέρας, υποφέρει και μαραίνεται».

…Συμπάθεια σημαίνει αφήγηση, και μάλιστα διττή. Από την μια τα εξωτερικά γεγονότα, από την άλλη η εσωτερίκευση – ήτοι η δεύτερη αφήγηση –του αποδέκτη. Σε όλα τα ανθρώπινα, η συμπάθεια ανθεί σαν εσωτερίκευση και οικειοποίηση μιας έξωθεν ιστορίας, σαν αφήγηση πάνω σε αφήγηση. Αποκλείεται ένας άνθρωπος να ακούσει κάτι και να μην το ζήσει αυτομάτως και στοιχειωδώς σε δικό του χώρο και χρόνο. Του διηγούνται ένα ταξίδι στην Αφρική και παρευθύς έχει φύγει για την Αφρική∙του διηγούνται μια πυρκαγιά και στην στιγμή έχει σκηνοθετήσει μέσα του μια δική του πυρκαγιά, ένα δικό του κίνδυνο, μια δική του δυστυχία∙του μιλάνε για ένα παλιόμουτρο και, άγνωστο πως, αυτοσχεδίως έχει γίνει κιόλας μαλλιά κουβάρια μαζί του. Η διυποκειμενικότητα εμφανίζεται πάντα διττογραφική∙ κάθε εκπεφρασμένο νόημα προκαλεί μιαν αλληλοτυπία που δεν μπορεί να κατανοηθεί χωρίς το αμοιβαίο ρεύμα των συμπαθητικών αντιδράσεων.

…Στην ουσία δεν υπάρχει «ξένο» βίωμα. Από την πλέον τετριμμένη πραγματικότητα ως το πιο αποτροπιαστικό κακούργημα, νιώθουμε ανομολόγητα να μετέχουμε χωρίς καμιά δυσκολία. Εν σπέρματι είμαστε όλοι οι άλλοι, εν σπέρματι έχουμε διαπράξει τα πάντα, εν σπέρματι όλοι είναι σαν κι εμάς. Αν ο άνθρωπος αποδεικνύεται καθρέφτης του ανθρώπου, καλός αγωγός καθετί ανθρώπινου, είναι γιατί στα πάντα νιώθει να αφυπνίζεται η φύση του. Τι άλλο δήλωνε η ρύση του Τερέντιου: είμαι άνθρωπος και τίποτα το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο!

(posted by: Σοφία Κ)

photo by: Willy Ronis

Δεν υπάρχουν σχόλια: